Explore
Also Available in:

Stworzeni na obraz Boży

Autor Russell Grigg
Tłumacz Andrew Ostapowicz

7550

Historyczne biblijne sprawozdanie o stworzeniu Adama i Ewy (Rodzaju 1:26–27) mówi, że Bóg stworzył pierwszego mężczyznę i kobietę ‘na swój obraz’. Co to znaczy? I dlaczego to jest ważne?

Miało to miejsce szóstego dnia Tygodnia Stwarzania, po przygotowaniu przez Boga ziemi jako mieszkanie i po stworzeniu ryb, ptactwa i innych zwierząt. Wszystkie one zostały stworzone na rozkaz Boży, przez akt Jego woli. W przypadku stworzenia człowieka było inaczej. Natchniony zapis mówi: „A wreszcie rzekł Bóg: «Uczyńmy człowieka na Nasz obraz, podobnego Nam… Stworzył więc Bóg człowieka na swój obraz, na obraz Boży go stworzył:stworzył mężczyznę i niewiastę” (Rodzaju 1:26–27).

Boska Narada

W tym intrygującym urywku Bóg, wydaje się, rozmawia z kimś.1 Kalwin uważał, że Bóg rozważał, ‘radził się’.2 Wielu komentatorów uważa, że chodzi o ‘radę’. Jeśli tak, to z kim Bóg się radził? I dlaczego? Czy Biblia podaje jakieś wskazówki?

Skoro Pan nie potrzebuje żadnych doradców3, wszelkiego rodzaju narady musiały mieć miejsce wewnątrz Bóstwa – między Bogiem Ojcem, Bogiem Synem i Bogiem Duchem Świętym.4,5 Hebrajczyków 1:2 mówi nam, że gdy Bóg stwarzał wszechświat, uczynił to przez Swego Syna.6

Bóg łatwo mógł rozkazać stworzenie człowieka Swym Słowem, jak to uczynił w przypadku zwierząt (Rodzaju 1:20,24) i roślin (Rodzaju 1:11), ale obrał tak nie uczynić. Człowiek nie jest bliskim kuzynem zwierząt, ani dalekim krewnym prymitywnego życia roślinnego, lub produktem szlamu. Jest raczej kimś wielkim, cudnym i odmiennym, najdoskonalszym z Bożych dzieł i szczególnym wyrażeniem boskiej natury, stworzonym przez Boże osobiste działanie. Bóg wprowadza go uroczyście, z godnością i czcią intymnej czułości ze strony Bóstwa.

Choć człowiek został uformowany z prochu ziemi, Bóg osobiście ‘tchnął w jego nozdrza tchnienie życia, wskutek czego stał się człowiek istotą żywą’ (Rodzaju 2:7). Życie człowieka nie jest więc rezultatem spontanicznej reorganizacji molekuł w jego ciele, ani nie zostało uzyskane drogą ewolucji z jakiegokolwiek zwierzęcia lub ‘niższego hominida’ (jak nauczają teistyczni ewolucjoniści), ale bezpośrednim darem Bożym. Jest to także podkreślone przez genealogię podaną w Ew. Łukasza, gdzie Adam został określony nie jako syn antropomorficznej małpy, ale jako ‘syn Boży’ (Łukasz 3:38).

O czym to mógł Bóg dyskutować ze Synem? Apokalipsa 13:8 (przekład ks. Jakuba Wujka) mówi nam, że Baranek Boży (czyli Jezus) był „zabity od początku świata”. Do szóstego dnia Tygodnia Stwarzania podwaliny świata zostały dobrze i właściwie założone, ale stwarzając człowieka, Bóg miał rozpocząć łańcuch wydarzeń, które nieubłaganie prowadziły do przyszłej śmierci Pana Jezusa Chrystusa na Krzyżu, jako zadośćuczynienie za grzech ludzkości. W swym życiu na Ziemi Jezus potwierdził Swą gotowość spełnienia woli Ojca w modlitwie w Ogrójcu Getsemani (Mateusz 26:39,42). Czy, być może, podobnie uczynił w niebiańskiej naradzie przez stworzeniem człowieka?

Na obraz Boży

Gdy Bóg stworzył człowieka na Swój obraz,7 celem Jego było, aby człowiek (zarówno mężczyzna jak i kobieta) na jakiś sposób odzwierciedlał podobieństwo do Niego, i dzielił z Nim niektóre z jego prerogatyw. Zauważamy odnośnie:

1. Nie było to podobieństwo fizyczne, ale…

Choć Bóg jest duchem (Jana 4:24) i nie ma ciała tak jak człowiek, kiedykolwiek ukazywał się widzialnie człowiekowi według zapisu Starego Testamentu, czynił to w kształcie ciała ludzkiego (n.p. Rodzaju 18:1–2; 32:24.28.30).8 Pisze dr Henry Morris: „jest coś w ciele ludzkim, co czyni je wyjątkowo stosownym dla boskiego wyjawienia samego Siebie, i (ponieważ Bóg zna wszystkie Swe dzieła od początku świata – Dzieje 15:18), musiał zaprojektować ciało człowieka, mając to na uwadze. Dlatego zaprojektował je, nie jak zwierzęta, ale z wyprostowaną postawą, z obliczem mogącym patrzeć wzwyż, zdolnym wyrażać uczucia zgodne ze stanem emocjonalnym, oraz z umysłem i językiem zdolnymi do mowy mogącej wyrażać go w symbolicznej mowie.”9,10

Co więcej, ciało ludzkie było formą, w którą Bóg Syn miał wcielić się, by „stał się podobny ludziom” (Filipian 2:7). Stworzył więc Bóg człowieka w takiej formie cielesnej, jaką sam miał pewnego dnia przyjąć – w formie, w której zamierzał się objawić.

2. Było to podobieństwo umysłowe.

Bóg obdarzył człowieka zdolnością umysłową o wiele przewyższającą zdolności jakiegokolwiek zwierzęcia. Tak więc dany został człowiekowi umysł potrafiący słyszeć i rozumieć głos Boga, uczucia zdolne reagować na Jego przesłania w miłości i w oddaniu, oraz wola, która umożliwiała jego wybór czy być posłusznym Bogu, czy też nie. W ten sposób człowiek był uzdolniony nie tylko ‘miłować Boga i być Mu posłusznym na wieki’, lecz także wykonywać pracę Bożą na ziemi – być Jego pełnomocnikiem i rządzić stworzeniem we współpracy ze swym Stworzycielem.

Jest to widoczne w tym, że Bóg przykazał Adamowi i Ewie11, aby „ziemię… uczynili… sobie poddaną; … panowali nad rybami morskimi, nad ptactwem powietrznym i nad wszystkimi zwierzętami pełzającymi po ziemi (Rodzaju 1:26,28), w zadaniu zleconym Adamowi, by doglądał ogrodu (Rodzaju 2:15) i w stwierdzeniu, że Adam nadał nazwy niektórym zwierzętom na ziemi (Rodzaju 2:19–20).12

Umysłowe uzdolnienia człowieka są ponadto widoczne w jego umiejętności projektowania i zrobienia przedmiotów, w możliwości doceniania piękna, tworzenia wspanialej muzyki, malowania obrazów, pisania, operowania wielkimi liczbami i używania matematyki, kontrolowania energii dla własnego użytku (np. ognia, elektryczności, energii nuklearnej), organizowania, rozumowania, podejmowania decyzji, w posiadaniu samoświadomości, w umiejętności śmiania się ze samego siebie i rozumowania abstrakcyjnego. Wszystkie te zachowania nie są instynktowne, w odróżnieniu od zachowań zwierząt, a jako takie nie mają granic różnorodności.

3. Było to podobieństwo moralne.

Ze wszystkich stworzeń Bożych tylko człowiek jest świadomy Boga, to znaczy posiada zdolność poznania Boga i utrzymywania duchowej łączności z Nim przez modlitwę, wielbienie i oddawanie czci. Od Upadku (Rodzaju 3), człowiek posiada wrodzoną świadomość moralną dobra i zła, lub sumienie, które postrzega przez swojego ducha.13

Człowiek został stworzony nie tylko negatywie niewinnym (to znaczy bez grzechu), ale także pozytywnie świętym, inaczej Adam nie mógłby mieć bezpośredniej styczności z Bogiem, który nie może patrzeć na zło (Habakuk 1:13). Jest to umocnione w słowach z Rodzaju 1:31, gdy Bóg potwierdza, iż wszystko, co stworzył (włączając człowieka) było ‘bardzo dobre’, co nie byłoby prawdą, gdyby człowiek nie był moralnie doskonałym.

4. Było to podobieństwo społeczne.14

Boża natura społeczna i nieodłączna miłość uwidocznione są w doktrynie Trójcy. Bóg – który jest miłością – stworzył człowieka z naturą społeczną i z potrzebą miłości. Stwierdzenie w Rodzaju 3:8 (BJW), że „usłyszeli głos Pana Boga, przechodzącego się po raju w czas wietrzyka po południu” sugeruje, że Adam i Ewa cieszyli się wspólnotą z Bogiem, być może codziennie.

Bóg także zadbał o więzi ludzkie i miłość w szczególny, intymny sposób. Zanim stworzył Ewę, stwierdził: „niedobrze być człowiekowi samemu; uczyńmy mu pomoc jemu podobną” (Rodzaju 2:18). Ukształtował więc Ewę z kości, którą wziął z Adama (Rodzaju 2:21–24); fakt ten został użyty przez Jezusa w debacie z Faryzeuszami, by podkreślić świętość małżeństwa i intymność miłości w ramach więzi małżeńskiej (Mateusz 19:4–6; Marek 10:6–8).15

Wniosek

Gdy Bóg stwarzał roślinność i zwierzęta, uczynił je wszystkie „według rodzaju” ich (zwrot ten powtarza się wielokrotnie w księdze (Rodzaju 2:11–25). Gdy stwarzał Adama, uczynił go według rodzaju Bożego – na obraz i podobieństwo Boże (por. Dzieje 17:28). Po Upadku człowiek nadal określany jest jako obraz Boży (Rodzaju 9:6; 1Koryntian 11:7) i Jego podobieństwo (Jakuba 3:9). Jednak obraz Boży został zniszczony przez bunt człowieka w jego Upadku, a wszelkie aspekty podobieństwa splamione. Jednak zostały one doskonale odzwierciedlone w Panu Jezusie Chrystusie, który był i jest „obrazem Boga niewidzialnego” (Kolosan 1:15) i „odbiciem Jego istoty” (Hebr 1:3), zarówno w Jego życiu na ziemi, jak i w Niebie.

Apostoł Paweł pisze, że jesteśmy odnawiani według obrazu Bożego przez Ewangelię, a obraz ten jest w „sprawiedliwości i prawdziwej świętości” (Kolosan 3:10; Efezjan 4:24). Nie jest to osiągalne dla naturalnego człowieka, przez jego własne wysiłki, ale jest rezultatem „przyjęcia Chrystusa” w wierze i pokucie (Jana 1:12; Galacjan 2:20). Zostaje to dokonane przez Ducha Świętego (Tytusa 3:5Rzymian 8:28–29), który mieszka w dzieciach Bożych (1Koryntian 3:1; 6:19). „On [Bóg] jest cierpliwy w stosunku do was. Nie chce bowiem niektórych zgubić, ale wszystkich doprowadzić do nawrócenia” (2 Piotra 3:9).

[ Cytaty z Biblii zostały wzięte z Biblii Tysiąclecia, lub z Biblii ks. Jakuba Wujka. ]

Przypisy

  1. Dwa inne miejsca w Piśmie, gdzie została użyta ta sama forma gramatyczna w liczbie mnogiej to: Rodzaju 3:22 i 11:7. Wróć to tekstu.
  2. John Calvin, Genesis. Tłumaczył i redagował: John King, The Banner of Truth Trust, Edinburgh, p. 91, 1965. Wróć to tekstu.
  3. Izajasza 40:13; Rzymian 11:34. Wróć to tekstu.
  4. Jana 16:13 wskazuje, że Duch Święty przemawia. Wróć to tekstu.
  5. Liczba mnoga słowa Bóg (Elohim) oraz zaimki ‘my’ i ‘nasze’ użyte z czasownikiem w liczbie pojedynczej w Rodzaju 1:26 rzutują na naukę o Trójcy. Por. Rodzaju 1:1–3 i Mateusza 28:19. Wróć to tekstu.
  6. Zob. także Jana 1:3, ‘Wszystko przez Nie [tzn. Słowo = Jezus Chrystus] się stało,a bez Niego nic się nie stało, co się stało” i Jana 17:24, gdzie Jezus mówi o miłości Boga Ojca do Syna, przed założeniem świata. Wróć to tekstu.
  7. Niektórzy z komentatorów rozróżniają między słowami ‘obraz’ i podobieństwo’ Boże. Inni uważają je za synonimy, mające na celu podkreślenie idei podobieństwa. Mojżesz wydaje się czynić to drugie, stąd używa słowa podobieństwo jako wytłumaczenie słowa ‘obraz’ w Rodzaju 1:26 (nie ma ‘i’ między tymi dwoma frazami w języku hebrajskim); używa ‘obraz’ dwa razy bez wspomnienia ‘podobieństwa’ Rodzaju 1:27; żywa ‘podobieństwa’ (samo) w Rodzaju 5:1, i ‘obraz’ (samo) w Rodzaju 9:6. Wróć to tekstu.
  8. Przyjmujemy, że był to Pan Jezus Chrystus, gdyż żadne człowiek nie widział kiedykolwiek Boga [Ojca] (Jana 1:18). Wróć to tekstu.
  9. Morris, H., The Genesis Record, Master Books, El Cajon, California, p. 74, 1976. Wróć to tekstu.
  10. Zwierzęta porozumiewają się na szereg różnych sposobów, włączając w to głos, wyraz “twarzy”, postawę i woń, ale żadne nie ma zdolności mowy z gramatycznymi frazami lub zdaniami. Wróć to tekstu.
  11. Zauważ, że Rodzaju 1:27 mówi, że Ewa także została stworzona na podobieństwo Boże, a rozkaz Boży w Rodzaju 1:28 podany jest w liczbie mnogiej (tzn. Adamowi i Ewie), a stąd wszystkim ich potomkom (tzn. ludzkości). Wróć to tekstu.
  12. Człowiekowi dana została zwierzchność nad wszystkim – zwierzętami, minerałami i roślinnością – nie dla osobistego wykorzystywania lub tyranii, ale jako przedstawiciel Boga. Jest to zlecona pozycja służby i zarządzania, a to implikuje odpowiedzialność przed Bogiem. We wszystkim, co człowiek czyni ponosi odpowiedzialność przed Bogiem (Apokalipsa 20:12). Wróć to tekstu.
  13. Człowiek jest istotą na trzy sposoby, tworząc jedność ciała, duszy i ducha. Roślinność posiada ciało i pozbawione świadomości życie; zwierzęta posiadają ciało i świadome życie (hebr. nefesz, zazwyczaj tłumaczone jako ‘dusza’); człowiek ma ciało, świadome życie (lub duszę, składającą się w człowieku z intelektu lub umysłu, emocji lub wrażliwości i mocy wyboru lub woli) i ducha (świadomość Boga). Człowiek jest unikalnym wyobrażeniem Boga we wszystkich trzech aspektach. Niektórzy komentatorzy porównują tę potrójną jedność z Trójcą Bóstwa: Boga Ojca, Syna i Ducha Świętego. Wróć to tekstu.
  14. Źródło: Henry C. Thiessen, Lectures in Systematic Theology, Eerdmans, Michigan, pp. 156–157, 1977. Wróć to tekstu.
  15. Utworzenie Ewy z Adama jest absolutnym ‘kamieniem obrażenia’ dla interpretacji ewolucji teistycznej. Niektórzy mówią ‘od pyłu do Adama’ symbolizuje ewolucję od niższych form, ale co począć z ‘od żebra do Ewy’? Wróć to tekstu.